تدوین نقشۀ برنامه ریزی استراتژیک محیطی بر پایۀ تغییرات کاربری اراضی و پهنه های سیل گیری مورد شناسی: نکارود

ارائۀ راه حل مناسب در کوتاه ترین زمان ممکن، هدفی است که یک برنامه ریزی استراتژیک از بین عوامل خطر آفرین محیطی دنبال می کند. تغییر کاربری اراضی، از جمله خطرهای نامحسوس و خطرآفرینی است که پهنۀ سیلاب و دورۀ بازگشت آن را افزایش می دهد. در این پژوهش، با بهره گیری از تصاویر ماهواره ای سنجنده etm+ سال 2000 و سنجنده irs-1d سال 2012، درصد تغییرات کاربری اراضی حوضۀ آبریز «نکا» در استان مازندران و سطح وقوع سیل گیری با دورۀ بازگشت 2، 5، 10، 25، 50، 100 و 200 ساله در محیط نرم افزار hec-ras و envi تعیین شد. سپس نتایج حاصل به محیط gis انتقال یافت و مشاهده شد در دهۀ گذشته، علاوه بر تغییر کاربری اراضی، پهنۀ سیل گیری در دورۀ بازگشت های مشخص شده نیز افزایش یافته است و در اثر این تغییرات، نتایج نشان داد کاربری اراضی کشاورزی 27/2 درصد، اراضی غیر قابل استفاده 31/7، شهری 91/1 افزایش و در مقابل جنگل 22/10 درصد و مرتع 27/1 درصد کاهش یافته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد hec-ras و hec-georas با استفاده از arc gis می تواند مقادیر عددی و گرافیکی مناسبی را جهت مطالعۀ خصوصیات هیدرولیکی جریان در رودخانه ها و نیز کارایی تلفیق مدل های مذکور را جهت پهنه بندی سیلاب با دقت بالا توصیه می کند.